mardi 22 décembre 2009

Surrealizm w fotografii i filmie.

Konwulsywne piękno

« Piękno będzie konwulsywne, albo nie będzie pięknem » - słowa wypowiedziane przez André Bretona, niekwestionowanego przywódcę francuskiego surrealizmu w 1929 r. w krótkim czasie nabrały wartości manifestu grupy. Surrealizm – tendencja w sztuce bliska dadaizmowi – jest stosunkowo hermetyczna w założeniach i w konsekwencji często mało zrozumiana poza granicami Francji.

A ponieważ niezrozumienie bardzo często bywa równoznaczne z odrzuceniem – surrealizm bywa mało lubiany i zbyt często jest utożsamiany jedynie z malarstwem Salvadora Dali. Podczas gdy w rzeczywistości kierunek ten najpełniej rozwinął i wypowiedział się w fotografii oraz w krótkich czarno-białych filmach powstałych w latach 30. ubiegłego wieku. Wiosną 2002 roku paryskie Centrum Pompidou prezentowało szerokiej publiczności olbrzymią wystawę poświęconą temu kierunkowi. Niemniej była ona skoncetrowana głównie na prezentacji surrealistycznego malarstwa i fotografia stanowiła zaledwie nikły procent całości.

W chwili obecnej ta sama instytucja zorganizowała ekpozycję prezentującą fotografie i kilka filmów zrealizowanych przez artystów utożsamiających się z surrealizmem. Estetyka surrealistyczna charakteryzowała się sposobem postrzegania tematu i prezentacji dzieł nawiązującym do wyrafinowanej erotyki. Jednocześnie artyści surrealistyczni przyznawali się do wykorzystywania w twórczości wiedzy medycznej i naukowej. Według nich pojawienie się piękna było uzależnione od wytworzenia się intensywnego, wręcz maniakalnego pożądania niewiele mającego wspólnego z powszechnie przyjętymi normami. Jednocześnie piękno surrealistyczne miało być pięknem transgresywnym, oscylującym między histerią i paranoją oraz łączącym przyjemność z cierpieniem. Koncepcja ta widoczna jest zwłaszcza w fotografii aktów – ulubionym temacie surrealistów. Formalni i nieformalni członkowie ugrupowania bardzo często łączyli działalność wizualną z literacką. W rezultacie obok licznych fotografii aktów, prezentujących piękne nagie ciało kobiece w sugestywnych pozycjach ukazały się liczne książki autorstwa surrealistów, do najsłynniejszych należały : Nagie formy (1934) oraz Akt w fotografii (1937).

Obecna wystawa prezentuje ponad 400 fotografii pochodzących ze zbiorów Centrum Pompidou oraz wypożyczonych z kolekcji wielu prestiżowych muzeów europejskich i amerykańskich. Całość zaprezentowana w dziewięciu salach stara się przybliżyć sens surrealizmu posługując się tematycznym podziałem. Prezentację mająca dydaktyczne ambicje rozpoczyna sala pokazujące grupowe działania artystów. W następnej kolejności pokaz koncentruje się wokół hasła wywoławczego : « teatr bez racji », by następnie przejść do analizowania tematów takich jak rzeczywistość, przychylność losu lub wspaniałość. Na przestrzeni 2000 m² są poddane analizie wszelkie aspekty surrealizmu łącznie z pismem automatycznym. Do silnych punktów pokazu zaliczają się fotografie Man Raya, Brassaï, Claude Cahuna, Eli Lotara oraz filmy Luisa Bunuela czy Germaine Dulac.
EIN.

Subwersja obrazów.
Surrealizm w fotografii i filmie.
23 września 2009 – 11 stycznia 2010
Centrum Pompidou w Paryżu
75 004 Paris
Telefon : 00 33 (0)1. 44. 78. 12. 33.
www.centrepompidou.fr

Aucun commentaire: